Σαρκοπτική ψώρα του σκύλου

Πρόκειται για έντονη κνησμώδης και μεταδοτική δερματίτιδα του σκύλου προκαλείται από το ακάρι Sarcoptes scabiei var canis και είναι εξωπαράσιτο. O βιολογικός κύκλος του παρασίτου διαρκεί από 17 ως 21 ημέρες. Ιδιοκτήτες σκύλων με σαρκοπτική ψώρα συχνά εμφανίζουν ένα έντονο κνησμώδες βλαττιδώδες εξάνθημα που αυτοϊάται σε 12-14 ημέρες μετά την απομάκρυνση ή θεραπεία του σκύλου τους.
Η μετάδοση είναι εύκολη και γίνεται όταν οι σκύλοι έλθουν σε επαφή με προσβεβλημένα ζώα (αδέσποτοι σκύλοι, άγρια μέλη της οικογένειας των Canidae) ή κατά την παραμονή τους σε κτηνιατρικές κλινικές, ιατρεία, κυνοκομεία, κυνοτροφεία κλπ. Εκτός του ξενιστή και σε θερμοκρασία δωματίου τα ακάρεα επιζούν για 2 ως 6 ημέρες ενώ σε χαμηλές θερμοκρασίες (10 ͦC) και με υψηλή σχετική υγρασία (97 %) μπορούν να ζήσουν για 19 ημέρες. Στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια αυξήθηκαν σημαντικά τα κρούσματα σαρκοπτικής ψώρας στο σκύλο πιθανότατα λόγο της μαζικής μετανάστευσης πληθυσμών από χώρες της Ανατολικής Ευρώπης.

ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ

Η δερματίτιδα που προκαλείται είναι έντονα κνησμώδης και χαρακτηρίζεται από την εμφάνιση εξανθήματος με παχιές και κιτρινωπές εφελκίδες, αλωπεκίας ή αποτρίχωσης, ερυθήματος και αυτοτραυματικών αλλοιώσεων. Οι αλλοιώσεις εντοπίζονται κατά κύριο λόγο στα χείλη των πτερυγίων των αυτιών, στην περιοχή του αγκώνα στην κάτω επιφάνεια του κορμού, στα άκρα και στην περινεική χώρα. Στα χρόνια περιστατικά παρατηρείται έντονη πάχυνση του δέρματος που καλύπτεται από στρώμα εφελκίδων και εμφανίζει ραγάδες, λειχηνοποίση και υπερχρωμία.

ΔΙΑΦΟΡΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ

 Αλλεργικές δερματίτιδες (ατοπική, τροφική από επαφή).
 Ερεθιστική από επαφή δερματίτιδα.
 Σευλετιέλλωση.
 Φθειρίαση.
 Δερματίτιδα από Pelodera.
 Κνησμώδης μορφή βακτηριδιακής θυλακίτιδας.
 Αγκυλοστομιακή δερματίτιδα.

ΔΙΑΓΝΩΣΗ

 Η ανεύρεση των ακάρεων, των αυγών ή των κοπράνων του Sarcoptes scabiei σε ξέσματα από το δέρμα είναι πολύ δύσκολη στο σκύλο.
 Κατά την παρασιτολογική εξέταση των κοπράνων είναι δυνατόν να παρατηρηθούν τα ίδια ακάρεα ή τα αυγά τους που κατά τύχη καταπόθηκαν εξαιτίας της επίμονης λείξης των αλλοιώσεων.
 Στην ιστοπαθολογική εξέταση των βιοψιών από το δέρμα σπάνια ανευρίσκεται το παράσιτο, αν και μπορεί κανείς να υποψιαστεί τη νόσο από την έντονη εωσινοφιλία που παρατηρείται.
 Το ωτοποδικό αντανακλαστικό είναι θετικό στο 75-90% των περιστατικών
 Το καλύτερο διαγνωστικό μέσο είναι η θετική ανταπόκριση στη θεραπευτική δοκιμή με ιβερμακτίνη, θειλασβέστιο ή άλλου είδους εξωπαρασιτοκτόνα.

ΘΕΡΑΠΕΙΑ

 Κούρεμα του ζώου και καλή πλύση με αντισμηγματορροικά σαμπουάν.
 Λουτρά με διαλύματα που περιέχουν οργανοφωσφορικά.
 Λουτρά με σαμπουάν που περιέχουν 1% γ-εξαχλωριούχο βενζένιο σε εβδομαδιαία διαστήματα για περίπου 6 περίπου εβδομάδες.
 Λουτρά με διάλυμα 2% θειασβεστίου κάθε εβδομάδα για διάστημα 4 ως 12 εβδομάδων.
 Χορήγηση ιβερμεκτίνης δύο φορές σε διάστημα 14 ημερών ή 3 φορές σε 10 ήμερα διαστήματα.
 Όλοι οι άλλοι σκύλου που έχουν έλθει σε επαφή με τον πάσχοντα, ανεξάρτητα αν εμφανίζουν αλλοιώσεις ή όχι θα πρέπει να υποβάλλονται στην ίδια θεραπεία. . Παρά το γεγονός ότι τα ακάρεα δεν ζουν στο περιβάλλον για μεγάλο χρονικό διάστημα, κρίνεται σκόπιμη η απολύμανση των χώρων του σπιτιού και των διαφόρων οικοσκευών με τη βοήθεια διαλυμάτων που περιέχουν εξωπαρασιτοκτόνες ουσίες.
 Σε περίπτωση πολύ έντονου κνησμού θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν στην αρχή τουλάχιστον τα γλυκοκορτικοειδή σε αντιφλεγμονώδη δόση.

Αθανασία Τσόλη
Ζωοτέχνης Τ.Ε.Ι. Θεσσαλίας
Τμήμα Τεχνολόγων Γεωπόνων
Ζωικής Παραγωγής